Khi học tiếng Anh cũng như tiếng Việt, chắc hẳn ai trong chúng ta cũng đã được học hoặc ít nhất là nghe qua về các loại cấu trúc câu phải không nào? Cấu trúc câu trong ngôn ngữ nói chung khá đa dạng, cả về cấu tạo lẫn cách sử dụng, như câu đơn, câu cảm thán, câu ghép, … Hôm nay trong bài viết này, chúng ta sẽ cũng nhau làm rõ về một trong số những loại câu được sử dụng phổ biến, đó là câu hỏi phức, trong tiếng Anh có tên là “Embedded questions”. Cùng theo dõi bài viết để tìm hiểu nhé!
1. Câu hỏi phức là gì?
Ta được biết rằng, cấu trúc câu hỏi phức có tên tiếng Anh là “Embedded questions”. Trong từ điển, động từ embed có nghĩa là nhúng vào hoặc cắm chặt vào cái gì đó. Theo tên gọi, ta thấy được embed được chia bị động, nên có thể hiểu “Embedded questions” chính là một câu hỏi được “nhúng” vào một câu khác tạo thành một mệnh đề. Tuy nhiên, câu hỏi này không ở hình thức bình thường mà sẽ bị đảo vị trí các thành phần.
Ex: She doesn’t know how this IT system works.
(Cô ấy không biết được rằng cái hệ thống công nghệ này hoạt động như thế nào.)
2. Công thức câu hỏi phức
2.1. Ở dạng câu trần thuật
Trong cấu trúc này, hai mệnh đề sẽ được nối với nhau bằng các “từ để hỏi” hay đại từ nghi vấn (nói là từ nhưng đôi khi cũng có thể là cụm từ) như how-, what-, whose + danh từ, …
Mệnh đề sau từ để hỏi tuy mang bản chất là một câu hỏi nhưng về hình thức thì động từ của vế này phải đứng sau chủ ngữ. Theo đó, động từ ở vế này sẽ được chia theo chủ ngữ đứng trước nó. Hai chủ ngữ trong dạng câu này có thể giống hoặc khác nhau.
Công thức: S + Verb (hoặc cụm động từ) + từ để hỏi + S + Verb.
Ex: We haven’t known why she arrived late this morning.
(Chúng tôi chẳng biết tại sao cô ấy lại đến muộn sáng nay.)
2.2 Ở dạng câu hỏi
Trong cấu trúc này, trợ động từ sẽ được đảo lên đầu câu như câu nghi vấn bình thường, theo sau sẽ là hai cụm chủ vị nối với nhau bằng các từ để hỏi giống trường hợp 1.
Lưu ý động từ ở vế sau từ để hỏi vẫn được chia theo chủ ngữ đúng trước nó, chỉ có chủ ngữ ở vế trước là giữ nguyên do đã đảo trợ động từ lên trước.
Công thức: Trợ động từ + S + Verb + từ để hỏi + S + Verb?
Ex: Sorry, do you let me know how I can solve this problem?
(Thầy cô cho có thể cho em biết cách giải quyết vấn đề này được không ạ?)
3. Cách dùng
Cách thức thêm một mệnh đề mang bản chất là câu hỏi vào trong một mệnh đề khác không phải tự nhiên lại được sử dụng khá phổ biến như vậy.
Đầu tiên nó giúp người dùng có thể gộp 2 câu đơn lại với nhau không những làm tránh việc rườm rà mà còn giúp tăng tính tu từ khi sử dụng.
Thứ hai, trong giao tiếp nó còn giúp người nói thể hiện được sự nghi vấn của mình mà vẫn đảm bảo tính lịch sự nhất định, chính vì vậy trong một số sách và tài liệu khác, có thể bắt gặp cách gọi khác của câu hỏi phức là câu hỏi gián tiếp.
4. Lưu ý
Cùng nhau đảo lại một vài lưu ý nhỏ khi sử dụng cấu trúc câu hỏi phức này nhé:
- Từ để hỏi không nhất thiết phải là what, when, how, where, … thông thường mà cón có thể được tạo nên từ nhiều từ, ví dụ như how many, what time, how far, …
- Câu được nhúng tuy mang nghĩa nghi vấn nhưng phải đảo vị trí các thành phần câu (chủ ngữ và động từ). Động từ câu này cũng luôn được chia theo chủ ngữ thay vì đưa về nguyên mẫu khi ở dạng câu hỏi.
- Hai chủ ngữ trong câu hoàn toàn có thể giống hoặc khác nhau tùy trường hợp.
Bài viết về cấu trúc câu hỏi phức (hay câu hỏi gián tiếp) đến đây là kết thúc. Cảm ơn bạn đọc đã quan tâm và theo dõi. Cùng đón chờ những bài viết câu hỏi bổ ngữ ở bài tiếp theo nhé!